براساس نتایج پژوهش‌های علمی، تمامی افراد چشم آبی جهان یک جد مشترک دارند. تیمی از دانشگاه کپنهاگن یک جهش ژنتیکی را ردیابی کرده است که حدود 6 تا 10 هزار سال قبل اتفاق افتاده و همین جهش باعث شده چشم بعضی از انسان‌ها آبی رنگ باشد.

جهش ژنتیکی چیست؟

پروفسور هانس ایبرگ عضو گروه پزشکی سلولی و مولکولی دانشگاه کپنهاگن می‌گوید: "در اصل چشم همه انسان‌ها قهوه‌ای است، اما یک جهش ژنتیکی که ژن 2OCA  را در کروموزوم‌های ما تحت تاثیر قرار می‌دهد، باعث به وجود آمدن کلیدی می‌شود که توانایی ایجاد رنگ چشم قهوه‌ای را خاموش می‌کند." ژن 2OCA  پروتئینی به نام P  را کد می‌کند که در تولید ملانین نقش دارد. ملانین رنگ دانه‌ای است که رنگ چشم، مو و پوست ما را ایجاد می‌کند. کلیدی که در مجاورت ژن 2OCA  قرار دارد این ژن را به طور کامل خاموش نکرده، بلکه فعالیت آن را محدود می‌کند و در نهایت  باعث کاهش تولید ملانین می‌شود. کم شدن غلظت ملانین در عنبیه باعث آبی شدن چشم افراد می‌شود. تاثیرگذاری این کلید بر 2COA بسیار اختصاصی است. اگر ژن 2COA  کاملا تخریب یا به کلی خاموش شود دیگر هیچ ملانینی در پوست، مو و چشم فرد تولید نخواهد شد، همان شرایطی که در بیماری زالی (آلبینیسم) نامیده می‌شود.

محدودیت تنوع ژنتیکی

رنگ چشم انسان‌ها با توجه به میزان ملانین موجود در عنبیه آن‌ها از قهوه‌ای تا سبز متغیر است، اما در مقدار ملانین موجود در عنبیه افراد چشم آبی تنها اندکی تفاوت مشاهده می‌شود. به گفته پروفسور ایبرگ "از این واقعیت می‌توانیم نتیجه بگیریم که همه افراد چشم آبی دارای یک جد مشترک هستند. همه آنها یک کلید یکسان را به ارث برده اند که دقیقا در یک مکان مشخص از DNA  آنها قرار دارد". این در حالی است که افراد چشم قهوه‌ای از نظر مکان ژنتیکی کنترل کننده مقدار ملانین تولیدی دارای تنوع قابل توجهی هستند.

پروفسور ایبرگ و تیمش رنگ چشم افراد چشم آبی کشورهای مختلفی مانند اردن، دانمارک و ترکیه را با هم مقایسه کرده و DNA میتوکندری آن‌ها را مورد بررسی قرار داده‌اند. نتایج این بررسی جدیدترین یافته از نوع خود در 10 سال اخیر بوده است. سرآغاز این تحقیقات زمانی بود که پروفسور ایبرگ در سال 1996 برای اولین بار ژن 2COA  را به عنوان ژن تعیین کننده رنگ چشم شناسایی نمود.

طبیعت ژن‌های ما را تغییر می‌دهد

جهش چشم قهوه‌ای به آبی نه مفید است و نه مضر.  این جهش نیز مانند رنگ مو، طاسی، کک و مک خال‌های زیبای صورت تاثیری در بقای انسان‌ها ندارد. همانگونه که پروفسور ایبرگ می‌گوید: "این مسئله به سادگی نشان می‌دهد که طبیعت به صورت مداوم ژنوم انسان را تغییر می‌دهد و یک ترکیب ژنتیکی جدید از کزوموزوم‌های انسان به وجود می‌آورد. این تغییرات مداوم است و پس از هر تغییر، تغییر دیگری در راه است ."

منبع

sciencedaily.com

ارسال : مهرداد نورایی

پژوهشگران گفته‌اند که نوعی باکتری در چین کشف شده که در برابر تمامی آنتی بیوتیک‌ها مقاوم است و حتی داروهایی هم که پس از کارساز نبودن سایر درمان‌ها به کار می‌رود نیز بر آن اثری ندارد.

پزشکان نگران آن هستند که این باکتری مقاوم ممکن است در سراسر جهان پراکنده شود و فهرست عفونت های درمان ناپذیر را طولانی‌تر کند. این احتمال مطرح شده که دلیل مقاوم شدن این باکتری، استفاده بی‌رویه از کولیستین در درمان عفونت‌های دامی در چین بوده است.

پژوهشگران در بررسی این باکتری متوجه نوعی جهش ژنتیکی در آن شده‌اند که مانع از کارآیی کولیستین در نابودی آن می‌شود.

در گزارش این پژوهش که در نشریه Lancet Infectious Diseases منتشر شده آمده است که باکتری مقاوم در یک پنجم دام‌هایی که مورد آزمایش قرار گرفتند و همچنین ۱۵ درصد نمونه‌های گوشت خام و ۱۶ فرد بیمار در چین مشاهده شده است.

همچنین، به نظر می‌رسد که این باکتری به خارج از چین و از جمله لائوس و مالزی نیز سرایت کرده است. بدتر اینکه، جهش ژنتیکی مقاومت در برابر آنتی بیوتیک‌ها به چند باکتری دیگر نیز گسترش یافته است.

یک کارشناس بریتانیایی گفته است که ادامه این روند به معنی آن است که اگر فردی در اثر ابتلای به یکی از این باکتری‌ها به شدت بیمار شود، برای درمان او کاری نمی‌توان انجام داد.

البته مقاومت بعضی باکتری‌ها در برابر آنتی بیوتیک‌ها موضوع تازه ای نیست؛ آنچه که کشف جدید را نگران کننده می‌کند این است که جهش ژنتیکی در آن به شکلی بروز کرده که به سادگی به انواع دیگر باکتری‌ها نیز تسری می‌یابد. به این ترتیب، ممکن است مجموعه‌ای بزرگ از باکتری‌ها در برابر تمام داروهایی که در حال حاضر در اختیار بشر است، مقاوم شوند.

در حال حاضر نیز بیمارستان ها با خطر آلودگی به مجموعه‌ای از باکتری‌های مقاوم مواجه هستند و ظهور باکتری جدیدی که هیچ اسلحه‌ای در برابر آن کارساز نیست، وضعیتی بسیار دشوار را ایجاد می‌کند.

bbc news

سازمان بهداشت جهانی از مقاومت دارویی در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها به عنوان یک "تهدید بزرگ جهانی" نام برده است.این سازمان با بررسی آمار مربوط به ۱۱۴ کشور، از افزایش مقاومت دارویی در همه نقاط جهان خبر داده است.

این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد، روز چهارشنبه (۳۰ آوریل) با انتشار گزارشی اعلام کرد جهان وارد دوره "پسا آنتی‌بیوتیک" شده است؛ دوره ای که عفونت های ساده‌ای که برای سالیان طولانی قابل درمان بودند، کشنده شده‌اند.

به گزارش این سازمان، در صورتی که فورا برای مقابله با این پدیده اقدام نشود، مقاومت دارویی تبعات بسیاری خطرناکی را برجای خواهد گذاشت.

به گفته کارمن پسووا سیلوا، مدیر بخش مقاومت آنتی‌بیوتیکی سازمان بهداشت جهانی، ابعاد جهانی این خطر بسیار جدی است.

خانم پسووا سیلوا گفت: "این موضوعی است که در همه کشورها باعث نگرانی شده. این مشکل تنها در یک کشور دیده نمی‌شود. نگرانی از این بابت وجود دارد که در همه کشورهای مورد بررسی دیده شده است. مقابله با این پدیده نیاز به اقدام هماهنگ همه کشورها دارد."

گزارش سازمان بهداشت جهانی بر مقاومت دارویی هفت باکتری عمده تمرکز دارد که در بروز بیماری‌هایی مانند ذات الریه، اسهال و عفونت خون نقش دارند.

به نوشته این گزارش، تجویز دو آنتی‌بیوتیک مهم برای بیماران در بعضی از کشورهای مورد بررسی، حکایت از بی‌اثر شدن این داروها و مقام شدن باکتری‌ها در برابر آنها شده است.

یکی از آنتی‌بیوتیک‌های بسیار قوی که تاثیرگذاری آن به شدت کاهش یافته، کارباپنم است که در مراحل پیشرفته درمان بیماری‌های ناشی از باکتری کلبسیلا پنومونیه کاربرد دارد.

این باکتری منجر به بروز آلودگی خون، ذات الریه و عفونت های مختلف در نوزادان می‌شود.

از سوی دیگر، در حالی که در دهه ۱۹۸۰ میلادی مقاومت دارویی نسبت به درمان آلودگی مجاری ادراری به باکتری ای کولای تقریبا وجود نداشت، این روز‌ها تجویز آنتی‌بیوتیک برای درمان این عارضه در نیمی از موارد بی‌تاثیر است.

به گزارش سازمان بهداشت جهانی، سوزاک نیز از بیماری‌هایی است که در کشور‌هایی مانند بریتانیا، کانادا، استرالیا، اتریش، فرانسه، ژاپن، نروژ، آفریقای جنوبی، اسلوونی و سوئد نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های قوی مقاومت نشان داده است.

باکتری‌ها معمولا در طول زمان برای مقابله با آنتی‌بیوتیک‌ها جهش ژنتیکی می‌کنند اما استفاده نادرست و بیش از اندازه از این داروها روند مقاومت دارویی را تسریع کرده است.

سازمان بهداشت جهانی در گزارش خود گفته است برای مقابله با این پدیده، علاوه بر تولید آنتی‌بیوتیک‌های جدید به اقدام هماهنگ دولت‌ها برای کُند کردن روند مقاومت دارویی نیاز است.

این سازمان بر نیاز به ارتقای بهداشت، افزایش دسترسی مردم به آب سالم، ضدعفونی کردن مراکز درمانی و گسترش ایمنی‌سازی به عنوان راه‌های کاهش نیاز به تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها تاکید کرده است.

به گزارش کنگره ملی تجویز منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها، ایران یکی از کشورهایی است که دچار تجویز بیش از اندازه این داروهاست و مصرف آنتی‌بیوتیک در این کشور تقریبا برابر با کل مصرف اروپاست.

بر این اساس، مصرف آنتی بیوتیک در ایران ۱۶ برابر استاندارد جهانی است.

BBC NEWS

جهش ژنتیکی برای نوشیدن شیر به طور مستقل در بخش‌های مختلف جهان و طی چند هزار سال گذشته در نتیجه گزینش طبیعی قوی تکامل یافت و همواره این پرسش مطرح بوده که چرا این جهش تا این اندازه موثر بوده است. به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در میان توسعه‌های کلیدی در تکامل بشر می‌توان به توانایی وی برای هضم شیر فراتر از آغاز کودکی اشاره کرد. شواهد نشان می‌دهد جهشی که انسان را قادر به نوشیدن شیر در تمامی عمرش کرده، طی 7500 سال اخیر ظاهر شده است. تحلیل اسکلت‌های انسانی در مکانی باستانی در اسپانیا نشان می‌دهد، ژن نوشیدن شیر به سرعت در جهان منتشر شد و این بدین معناست که شیر باید به دلایلی بیش از حضور ویتامین D، برای جذب لاکتوز آن سودمند بوده باشد.

 «اودنی اسوریسدوتی»، زیست‌شناس تکاملی دانشگاه اوپسالای سوئد گفت: سال‌ها این فرضیه مطرح بوده که به دلیل فقدان نور خورشید در شمال اروپا، افراد مجبور به جبران‌کردن کمبود کلسیم و ویتامین D با نوشیدن شیر بوده‌اند؛ اما مطالعات نشان می‌دهد فرضیه جذب کلسیم، بر تکامل هضم لاکتوز تاثیرگذار نبوده است. با مطالعه نمونه‌هایی از بقایای اسکلت هشت انسان که حدود 5000 سال پیش در شمال شرق اسپانیا زندگی کرده‌اند، این محقق و همکارانش دی‌ان‌ای آنها را برای بررسی عمل هضم لاکتوز بررسی کرد و تحلیل‌های آنها نشان داد ساکنان غارهای باستانی اجداد افرادی بودند که در اسپانیای امروزی مرتبا شیر مصرف می‌کنند.

 تیم علمی با استفاده از شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای، امکان رسیدن جهش ژنتیکی مطلوب به انسان مدرن برای هضم شیر به طور تصادفی را رد کرد و نشان داد که انتخاب قوی برای آن وجود داشته است؛ مولفه‌ای که نوشیدن شیر را به امتیازی بزرگ در مقابل افرادی تبدیل کرده که آن را مصرف نمی‌کردند. یافته‌های جدید نمی‌تواند به طور قطعی این مولفه را تعیین کند، اما اسوریسدوتی نظریه‌ جدیدی ارائه‌ داده که بر مبنای آن، مزرعه‌داران اولیه پنیر و ماست را به مدت‌های طولانی پیش از نوشیدن شیر مصرف می‌کردند، زیرا هضم آنها آسان‌تر است، اما در زمان‌های قحطی و زمانی فقدان محصولات کشاورزی و مصرف کامل فراورده‌های لبنی، افراد مجبور به نوشیدن شیر می‌شدند؛ در این میان، آنهایی که دارای جهش ژنتیکی برای هضم آن بودند، از قحطی نجات می‌یافتند و افرادی که قادر به هضم لاکتوز نبودند، مبتلا به نوعی اسهال می‌شدند که زندگی آنها را تهدید می‌کرد.

 در حال حاضر، با این که شیر در نقاط مختلف تکامل انسانی منبع غذایی خوبی بوده، موقعیت‌هایی که موجب ایجاد فشارهایی برای مصرف آن شده، هنوز ناشناخته مانده‌اند.

 جزئیات این مطالعه در مجله Molecular Biology and Evolution منتشر شد.